Kliknij tutaj --> 🏸 opieka nad chorym po udarze mózgu forum

Odpowiednia terapia pozwala na uniknięcie kolejnego zatoru i pomaga odzyskać utracone funkcje psycho – ruchowe. W domu powinien zostać wydzielony pokój do opieki nad chorym wyposażony w łóżko szpitalne z poręczami i wózek inwalidzki, niezbędny do wspólnych spacerów. Jeżeli osoba po udarze przebywa wyłącznie w pozycji leżącej przy czym pierwszej objawy pojawiają się po ukończeniu 65 r.ż. i polegają na stopniowym zanikaniu funkcji poznawczych oraz pamięci [1,2,3]. Demencja (otępienie) to zespół objawów, spowodowanych przewlekłą lub postępującą chorobą mózgu, cechującą się licznymi niedomaganiami wyższych funkcji korowych, Opieka nad pacjentem po przebytym udarze mózgu Opieka nad chorym, który przebył udar mózgu, wymaga od opiekunów odpowiedniej wiedzy i znajomości podstawowych zasad, których stosowanie pomoże choremu W rehabilitacji chorych po udarze mózgu – zwłaszcza we wczesnej fazie – bardzo ważne jest, by jak najszybciej uzyskać pionową pozycję ciała. Zobacz, jak w bezpieczny sposób pomóc w tym pacjentowi. Jednym z najważniejszych celów, jakie chcemy uzyskać we wczesnej rehabilitacji osoby chorej po udarze niedokrwiennym mózgu, jest pionizacja. Ma ona pozytywny wpływ na krążenie […] Są to usługi rehabilitacyjne świadczone w miejscu zamieszkania pacjenta. Jest w przypadku ogniskowych uszkodzeń mózgu, np. po udarze. Pacjentowi przysługuję do 80 dni zabiegowych w roku kalendarzowym. Uwaga: posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu znacznym pozwala na korzystanie z terapii poza kolejką. Youtube Rencontre Du Troisieme Type Film Complet. Efektywna opieka nad osobą po udarze mózgu to także troska o siebie. Kiedy bliską osobę dotknie choroba neurologiczna, szereg obowiązków i trudności spływa na barki rodziny. Choć nie zawsze jest to oczywiste, najlepsze wsparcie zapewnimy choremu, dbając jednocześnie o potrzeby własne, jak i pozostałych najbliższych. Oto trzy wskazówki, które pomogą w sprawowaniu opieki nad pacjentem po udarze mózgu. Poznaj specyfikę choroby Udar mózgu to choroba, której konsekwencje mogą się diametralnie różnić u poszczególnych pacjentów. Część osób po przebytym udarze ma jedynie niewielkie problemy neurologiczne, takie jak niedowład którejś z kończyn lub opadającą powiekę. Inni zaś tracą niemal całkowicie władzę nad ciałem, borykają się z utratą pamięci czy zaburzeniami mowy. Wsparcie rodziny bywa wtedy niezbędne. – Bardzo istotne jest to, aby rodzina chorego dobrze rozumiała, na czym polegają dolegliwości, z jakimi po udarze zmaga się pacjent. Mogą to być na przykład zaburzenia funkcji poznawczych, przede wszystkim pamięci krótkotrwałej. Wtedy ważne jest wspieranie go i ułatwianie funkcjonowania, np. poprzez system pisania pomocniczych karteczek i spokojne tłumaczenie. W przypadku dysfagii, czyli zaburzeń połykania, która dotyczy nawet połowy chorych*1, konieczne jest zadbanie o odpowiednią konsystencję pokarmów, aby zminimalizować ryzyko zadławienia – tłumaczy neurolog dr n. med. Aleksandra Karbowniczek. Według dr Karbowniczek szeroka wiedza na temat choroby pozwala na poprawę nie tylko sytuacji samego pacjenta, ale także jego opiekuna i całej rodziny. – Znam przypadki, w których pacjenci po udarze z powodu zaburzeń poznawczych gubili klucze do mieszkania, czy ważne dokumenty albo podpisywali umowy na niepotrzebne usługi, czy brali pożyczki. To przysparza opiekunom dodatkowych obowiązków, zajmuje czas i wywołuje stres. Niesprawność fizyczna czy intelektualna pacjenta czasami powoduje złość i bezsilność. Wiedząc, jak funkcjonuje pacjent z zaburzeniami danego typu, można zrozumieć trudności, jakie może mieć w wyniku choroby i zawczasu zatroszczyć się o to, żeby minimalizować ich konsekwencje – dodaje. Do terapii podejdź holistycznie Wszystkie układy i narządy człowieka są ze sobą wzajemnie powiązane. Spojrzenie na nie kompleksowo, pomaga w dobraniu skutecznego sposobu postępowania w przypadku danego chorego. Tak jest np. z rehabilitacją, stanowiącą niezwykle istotny, niezbędny element kontynuacji leczenia po udarze. Nie będzie ona efektywna, jeśli nie zostanie dostosowana do ogólnej kondycji pacjenta, jego stanu odżywienia, a także możliwości żywieniowych. – Dostarczenie prawidłowej podaży białka, energii oraz wszystkich składników i minerałów odżywczych jest kluczowe w procesie zdrowienia. Bez tego efekt, jaki można uzyskać dzięki leczeniu rehabilitacyjnemu, nie będzie pełen. Większość chorób to stan, w którym pacjent ma wyższe zapotrzebowanie na składniki odżywcze, wzrastające dodatkowo podczas rehabilitacji . Jeśli go w zbilansowany sposób nie uzupełnimy, organizm będzie poświęcał swoją energię na jeden obszar kosztem innego. Nie jest to optymalna terapia, jaką chcielibyśmy stosować – komentuje prof. Piotr Majcher, krajowy konsultant w dziedzinie rehabilitacji medycznej. Warto więc wiedzieć, że osoby po udarze mózgu wykazują zwiększone zapotrzebowanie na białko, które w przewlekłej fazie udaru wzrasta do 1,2 do 1,5 g/kg masy ciała na dobę, stanowiąc dwukrotność wymaganej podaży w stosunku do osoby zdrowej *2. W sytuacji, w której z powodu choroby pacjent nie jest w stanie przyjmować pokarmów tradycyjną drogą, może być żywiony dojelitowo. Procedurę można prowadzić w warunkach domowych i jest ona refundowana. Dodatkowo od 1 października br. żywienie dojelitowe jest też finansowane przez NFZ w przypadku pacjentów korzystających ze świadczeń rehabilitacyjnych realizowanych w warunkach stacjonarnych (np. na oddziałach rehabilitacyjnych) *3. Pamiętaj o sobie i reszcie rodziny Pacjenci, zwłaszcza ci, którzy zmagają się z najcięższymi deficytami neurologicznymi, wymagają od swojego otoczenia szczególnej opieki, w tym poświęcenia dużej ilości czasu. Aż 55% opiekunów przyznaje, że opieka nad pacjentem odbywa się kosztem czasu dla pozostałych członków rodziny *4. Taka sytuacja może generować rodzinne konflikty, odbijać się na samopoczuciu dzieci czy na relacjach w małżeństwie, a ostatecznie także na samym opiekunie, na którego barkach spoczywa dodatkowy stres. Tymczasem mądre wspieranie to także dbanie o samego siebie. Przemęczenie, spięcia w pozostałych relacjach, brak czasu – to wszystko jest obciążeniem, które odbiera energię, siłę i zdrowie do jak najlepszego sprawowania opieki. Dlatego warto korzystać ze wsparcia, zarówno profesjonalnego, jak i pozostałych członków rodziny. Pomoc psychologa może być szczególnie cenna, jeśli na przeszkodzie w podzieleniu się obowiązkami z innymi i poświęceniu nieco czasu dla siebie, stoją wyrzuty sumienia i poczucie winy wobec chorego. *1 Kawashima K et al. Prevalence of Dysphagia Among Community-Dwelling Elderly Individuals as Estimated Using a Questionnaire for Dysphagia Screening. Dysphagia. 2004 Fall;19(4):266-71. *2 Kłęk S, Błażejewska-Hyżorek B, Czernuszenko A, Członkowska A, Gajewska D, Karbowniczek A, Kimber-Dziwisz L, Ryglewicz D, Sarzyńska-Długosz I, Sienkiewicz-Jarocz H, Sobów T, Sławek J. Leczenie żywieniowe w neurologii — stanowisko interdyscyplinarnej grupy ekspertów. Część I. Zasady ustalania wskazań do leczenia żywieniowego. Polski Przegląd Neurologiczny 2017, nr 3, tom 13, str. 106-119. *3 Zarządzenie nr 133/2019/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 1 października 2019 r. zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzajach rehabilitacja lecznicza oraz programy zdrowotne w zakresie świadczeń - leczenie dzieci i dorosłych ze śpiączką *4 Badanie „Opiekunowie osób chorych neurologicznie i onkologicznie” zrealizowane przez SW Research na zlecenie Nutricii Medycznej w dniach próba reprezentatywna ze względu na wiek, płeć, wielkość miejscowości, n=303, ankieta internetowa CAWI. W podanym wyniku wzięto pod uwagę tylko grupę opiekunów pacjentów neurologicznych n=151. Udar mózgu to wciąż narastający problem w starzejącym się społeczeństwie. Po chorobach serca stanowi on drugą najczęstszą przyczynę zgonów na świecie. Czym jest udar mózgu? Jakie są sposoby jego leczenia? Jak opiekować się starszą osobą po udarze? Udar mózgu jest zespołem objawów neurologicznych, powstałych w wyniku nagłego zaburzenia dopływu krwi do mózgu. Wyróżniamy dwa rodzaje udarów – krwotoczny i niedokrwienny, przy czym ten drugi stanowi 80-90% wszystkich przypadków. W trakcie udaru krwotocznego, nazywanego przez pacjentów wylewem, dochodzi do pęknięcia naczynia w mózgu, a następnie wynaczynienia krwi do mózgu (udar krwotoczny śródmózgowy) lub przestrzeni podpajęczynówkowej (udar krwotoczny podpajęczynówkowy). Przyczyną udaru niedokrwiennego jest zaś gwałtowne zamknięcie się lub zwężenie tętnicy w mózgu. Naczynie staje się niedrożne, a komórki mózgu nie otrzymują krwi ani transportowanego z nią tlenu w takiej ilości, jakiej potrzebują. Jakie są przyczyny udaru? Najczęstszą przyczyną udaru niedokrwiennego jest miażdżyca tętnic. W wyniku niezdrowego stylu życia, diety bogatej w tłuszcze, a także innych chorób, np. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, otyłości i nałogów dochodzi do odkładania się cholesterolu w ścianach naczyń. Z biegiem czasu powstają w nich blaszki miażdżycowe, które zwężają lub ostatecznie całkowicie zamykają światło tętnicy. Z kolei najczęstszą przyczyną udaru krwotocznego jest długotrwałe, często źle kontrolowane farmakologicznie nadciśnienie tętnicze. Jakie są czynniki ryzyka udaru? Czynniki ryzyka udaru można podzielić na modyfikowalne i niemodyfikowane. Do czynników niemodyfikowalnych zaliczamy płeć męską, predyspozycje rodzinne i genetyczne oraz wiek. Po 65 roku życia ryzyko wystąpienia udaru znacznie wzrasta – w krajach rozwiniętych co roku na udar mózgu zapadają 2 na 1000 osób w populacji ogólnej, a po 65 roku życia liczba ta wzrasta do 10 na 1000 osób. Najważniejszymi modyfikowalnymi czynnikami ryzyka wystąpienia udaru mózgu są: choroby serca, np. migotanie przedsionków; nadciśnienie tętnicze; cukrzyca; choroby naczyń; palenie papierosów; nadużywanie alkoholu, zaburzenia krzepnięcia; zaburzenia gospodarki lipidowej; otyłość. Jak objawia się udar mózgu? Objawy udaru mózgu są dość charakterystyczne, choć mogą być różne, w zależności od tego, która tętnica lub tętniczka została zamknięta lub uległa pęknięciu. Małe ognisko niedokrwienne może objawiać się niedowładem twarzy, ręki lub jedynie drętwieniem w tym obszarze, zaś duże przeważnie powoduje niedowład całej połowy ciała, przeciwnej do strony uszkodzenia w mózgu. I tak na przykład, jeśli zostanie uszkodzony obszar w prawej półkuli, niedowład obejmie lewą stronę ciała. Poza niedowładem, u chorego pojawiają się również inne symptomy udaru, takie jak: zaburzenia widzenia, na przykład widzenie podwójne; osłabienie mięśni języka i gardła; zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów; utrata świadomości; nagły ból głowy. Leczenie pacjenta z udarem mózgu Kluczową rolę w leczeniu pacjenta z udarem mózgu odgrywa czas, w jakim zapewni mu się odpowiednią pomoc. Chory powinien zostać jak najszybciej przetransportowany do specjalistycznego ośrodka. Podstawą diagnostyki jest wykonanie tomografii komputerowej, która pozwala na rozpoznanie rodzaju udaru – krwotocznego lub niedokrwiennego. Jest to bardzo istotne, ponieważ w przypadku udaru niedokrwiennego już w ciągu kilku pierwszych godzin od momentu jego wystąpienia pacjent powinien otrzymać lek, którego zadaniem jest rozpuszczenie skrzepliny zatykającej naczynie w mózgu. W przypadku udaru krwotocznego najważniejsze jest natomiast zmniejszenie ciśnienia śródczaszkowego – często w ciężkich przypadkach jedynym skutecznym sposobem jest leczenie operacyjne. Im szybsze rozpoznanie i postępowanie kliniczne tym większa szansa na uratowanie życia pacjenta i uchronienie go przed ciężką niepełnosprawnością. Opieka nad pacjentem po udarze Obraz kliniczny pacjenta po udarze może być różny. W każdym przypadku opieka nad taką osobą, szczególnie starszą, może być wyzwaniem dla lekarzy, terapeutów, a także bliskich chorego. Pacjent może być niesamodzielny i wymagać pomocy, nawet przy wykonywaniu podstawowych codziennych czynności. Gdy tylko jego stan się ustabilizuje, niezbędna jest opieka rodziny i odpowiednia pielęgnacja ( zapobieganie odleżynom), dopasowana do jego możliwości rehabilitacja oraz odpowiednia dieta. Należy jak najlepiej przygotować mieszkanie dla chorego, aby stało się ono bardziej funkcjonalne – zlikwidować lub maksymalnie zminimalizować bariery architektoniczne, na przykład montując podjazd czy kupując elektryczny podnośnik pacjenta. Niezbędny może się okazać zakup zaopatrzenia ortopedycznego oraz środków pomocniczych i rehabilitacyjnych, dzięki którym opieka nad osobą chorą staje się sprawniejsza, szybsza i bardziej komfortowa, łóżka rehabilitacyjnego, specjalnych uchwytów i poręczy ułatwiających korzystanie z toalety i prysznica (krzesła toaletowego/sedesowego), antypoślizgowych mat, materaca przeciw odleżynom, balkonika lub laski. Potrzebne będą prawdopodobnie pieluchomajtki, podkłady higieniczne i specjalne prześcieradła z warstwą nieprzemakalną dla dorosłych, kremy i środki przeciw odleżynom, suche szampony do włosów oraz myjące pianki do ciała. Osobom mającym problemy z samodzielnym spożywaniem pokarmów, wykonywaniem właściwych ruchów dłoni podczas jedzenia czy krojenia, przydadzą się kupowane w sklepach medycznych specjalne zakrzywione sztućce (dla prawo- i leworęcznych), a także przybory do jedzenia, takie jak kubki i szklanki z uchwytami (w ofercie producentów znajdują się też koszyczki na kubki), kubki z miejscem na nos, tace dla niepełnosprawnych, miseczki szufelkowe, słomki z zaworkami oraz fartuchy z kieszonkami na spadające resztki jedzenia. Wszystkie te rzeczy pomagają nie tylko opiekunowi w opiece nad pacjentem, ale również samemu choremu w dążeniu do osiągnięcia przez niego pełnej sprawności ruchowej. Opiekując się pacjentem po udarze, warto w trakcie codziennych czynności zachęcać go do ćwiczenia strony porażonej i mobilizować do takiego wysiłku. Przykładowo może to być układanie używanych w danej chwili przedmiotów po stronie chorej, aby leżący zwrócił się w ich kierunku lub karmienie go w obszarze dotkniętym niedowładem. Do jego możliwości powinno się też dostosować zastawę, nabywając odpowiednie dla niepełnosprawnych talerze i szklanki. Jeśli osoba chora korzysta z wózka, jej barki zawsze powinny być ustawiane symetrycznie, ponieważ strona porażona nie może opadać. Również przy ubieraniu obowiązuje zasada – najpierw chora ręka/noga, później zdrowa. Przy rozbieraniu kolejność jest odwrotna. Żywienie pacjentów poudarowych W żywieniu i karmieniu osób po udarze można napotkać wiele trudności. Chory – z uwagi na złe samopoczucie – często traci apetyt lub występują u niego zaburzenia połykania. Przyrządzane posiłki powinny być pełnowartościowe, wysokoenergetyczne, łatwe do spożycia (np. o gładkiej konsystencji) oraz urozmaicone. W codziennym menu znaleźć powinny się takie produkty jak chude mięso i ryby bogate w kwasy omega-3, pełnoziarniste kasze, dużo warzyw i owoców. Do diety warto również wprowadzić żywność zawierającą duże ilości antyoksydacyjnych witamin C i E, są to na przykład cytrusy, jagody, porzeczki, awokado i orzechy. Aby ułatwić spożywanie posiłków, warto poddawać je obróbce mechanicznej celem zmiany ich konsystencji. I tak np. mięso w postaci mielonej, warzywa przygotowane w formie pasty, owoce w postaci soków lub koktajli, musów z miąższu, a pieczywo wcześniej zmoczone w wodzie lub zmiksowane z płynami, sprawdzą się lepiej niż w formie pierwotnej. Należy unikać produktów tłustych, smażonych, wzdymających ponieważ dają one szybkie uczucie sytości, które przyczynić się może do zmniejszenia ilości spożytego pokarmu. Ich spożycie może przyczynić się również do pogorszenia samopoczucia chorego. Z jadłospisu wykluczyć należy również słone przekąski i żywność przetworzoną z uwagi na ich niską wartość odżywczą. Odpowiednia podaż substancji odżywczych, szczególnie białka, może pomóc pacjentowi odzyskać siły i pozytywnie wpłynąć na jego dalszą rehabilitację. Jeśli nie jest możliwe dostarczenie należnych ilości składników odżywczych w oparciu o tradycyjną dietę, zaleca się podawanie żywności specjalnego przeznaczenia medycznego do postępowania dietetycznego w przypadku niedożywienia związanego z chorobą. Jednym z takich produktów jest Nutridrink, którego skład jest kompletny pod względem odżywczym i dostępny w kilku różnych smakach. Dostarcza on dużą porcję energii, a jego płynna forma ułatwia spożycie osobom chorym. Rehabilitacja po udarze Dopasowana do pacjenta rehabilitacja jest nieodłączną częścią procesu rekonwalescencji i usprawniania chorego i powinna zostać wprowadzona najszybciej jak to możliwe, zaraz po zakończeniu ostrej fazy choroby. Może zostać rozpoczęta już na oddziale poudarowym. Metody jej prowadzenia zależą nie tylko od tego, w jakiej kondycji był wcześniej pacjent, ale również od rodzaju uszkodzeń, jakie spowodował u niego udar. Nie bez znaczenia jest również wiek chorego, który związany jest z tzw. „plastycznością mózgu” – czynnik ten w istotny sposób wpływa na stopnień w jakim jest on w stanie przyzwyczaić się do nowych warunków funkcjonowania. Najlepiej, aby chory ćwiczył 3-4 razy dziennie po około 20 minut zaś plan rehabilitacji ustalany powinien być indywidualnie, z uwzględnienie możliwości danego pacjenta. Mogą to być ćwiczenia wykonywane w domu lub w specjalistycznym ośrodku. Równocześnie z terapią ruchową powinna zostać zastosowana terapia logopedyczna dysfagii, czyli zaburzeń połykania oraz terapia neuropsychologiczna. W trakcie ćwiczeń poznawczych chory praktykuje sprawne komunikowanie się, rozwiązuje rebusy, krzyżówki, ćwiczy pisanie i mówienie. W niektórych wyspecjalizowanych ośrodkach rehabilitacyjnych może on uczęszczać na zajęcia z muzykoterapii czy choreoterapii. W terapii chorego po udarze zastosowanie ma także fizykoterapia. Są to ultradźwięki, termoterapia (okłady borowinowe), zabiegi i ćwiczenia w wodzie (kąpiele wirowe przyczyniające się do zmniejszenia zastojów krwi żylnej), leczenie prądem i światłolecznictwo. Pomocna może się również okazać kinezyterapia – są to ćwiczenia ruchowe czynne i bierne, z oporem oraz w obciążeniu. Tak prowadzona rehabilitacja zwiększa siłę mięśniową pacjenta, zmniejsza ból oraz poprawia elastyczność tkanek. Ćwicząc z osobą bliską samodzielnie w domu, warto pamiętać, aby często zmieniać pozycję ciała chorego, prostować i zginać jego kończyny, praktykować siadanie i wstawanie z łóżka, nawracać kończyny w stawach oraz zachęcać go do częstego chodzenia po mieszkaniu z pomocą balkonika lub laski. W dochodzeniu do zdrowia po udarze niezbędne jest wsparcie rodziny i sprawowanie przez nią opieki nad chorym. Szczególnie osoba starsza może nie odzyskać pełnej sprawności lub zmienić się pod względem psychologicznym. Udar jest nie tylko obciążeniem chorego, ale i całej jego rodziny. Wsparcie wielospecjalistycznego zespołu w tych trudnych chwilach może okazać się niezbędne. Warto jednak być dobrej myśli – szybko wprowadzone leczenie i rehabilitacja seniora mogą dać zaskakująco dobre rezultaty i spowodować jego szybki powrót do zdrowia. Po powrocie ze szpitala każdy pacjent wymaga kontynuowania leczenia w domu, profilaktyki przeciwodleżynowej i usprawniającej. Przed powrotem chorego do domu należy przygotować pokój, w którym chory będzie przebywał. Pokój powinien być umeblowany tak aby ułatwiał pielęgnację pacjenta i wykonywanie czynności życia codziennego przez pacjenta. Temperatura otoczenia powinna wynosić 20 stopni Celsjusza, łóżko powinno mieć wysokość ok. 63-65 cm. Najlepsze jest łóżko szpitalne z unoszonym wezgłowiem, drabinką, na kółkach, co ułatwia jego przesuwanie. Dla osób leżących powinniśmy przygotować poduszki rehabilitacyjne oraz materac przeciwodleżynowy zmiennociśnieniowy. Niezbędnym będzie również zapewnienie choremu wózka inwalidzkiego, który posłuży do przemieszczania oraz wychodzenia na spacery z rodziną lub z opiekunką, jeśli stan zdrowia chorego na to pozwoli. Wynajęcie wózka inwalidzkiego kosztuje ok. 50-60 zł/miesiąc. Wszystkie udogodnienia oraz łóżko szpitalne można kupić albo wypożyczyć. Wydatek ten może być refundowany po złożeniu wniosku do właściwego oddziału NFZ. Koszt zakupu łóżka to zł, natomiast wynajęcie kosztuje od 150 zł/miesięcznie; zakup materaca - ok. 550 zł. Obok łóżka umieszczamy małą szafkę na której chory będzie mógł trzymać najbardziej niezbędne przybory. Pamiętajmy, że szafkę i rzeczy na niej - np. kubeczek z piciem - stawiamy zawsze po stronie porażonej, aby chory mógł aktywizować właśnie tę chorą połowę ciała. Objawy przebytego udaru występują po stronie przeciwnej do uszkodzonej półkuli mózgowej i zależą głównie od lokalizacji oraz rozległości udaru. Możliwie najszybsze rozpoczęcie systematycznych ćwiczeń rehabilitacyjnych może w znacznym stopniu przywrócić utracone funkcje organizmu. Rehabilitacja niejednokrotnie jest długotrwała i męcząca, dlatego też ćwiczenia należy wykonywać pod okiem profesjonalisty. Domowa opieka poszpitalna Bardzo ważne, by przygotować wszystkich członków rodziny do nowej sytuacji w domu. Objawy udarów (np.: niedowład, porażenie, niedoczulica, afazja itd) wymagają dużego nakładu pracy ze strony pacjenta, jego bliskich i opiekunów. To nie tylko pacjent choruje, ale cała rodzina i wszyscy muszą brać udział w rehabilitacji poudarowej pacjenta. Zakres i charakter opieki nad chorym po udarze pomoże ustalić lekarz lub wykwalifikowana pielęgniarka. Rehabilitant pomoże odzyskać sprawność ruchową. Ważną częścią opieki jest edukacja pacjenta i rodziny jak nabierać pewności siebie i pokonywać niesprawność. Pacjent leżący będzie wymagał znacznie większego zakresu opieki niż pacjent chodzący, samopielęgnujący się. Na podstawie skal geriatrycznych pielęgniarka oceni jakie czynności życia codziennego pacjent może wykonać sam a które wymagają pomocy bliskich. Chorzy leżący muszą mieć wdrożone postępowanie przeciwodleżynowe, polegające na codziennej pielęgnacji skóry pacjenta, natłuszczaniu, diecie bogatej w białka, jak najczęstszej zmianie pozycji ciała w łóżku- co 1- 2 godziny, a nawet częściej. Naprzemiennie układamy chorego w pozycji niskiej, wysokiej, na boku lub pochylonej do przodu. Jeżeli odleżyny już są, należy stosować preparaty p/odleżynowe, dostępne w aptece bez recepty. Ważne jest codzienne utrzymanie ciała chorego w czystości. A to oznacza toaletę chorego w łóżku i higienę jamy ustnej rano, wieczorem i po każdym posiłku. Również zmiana pampersów wymaga każdorazowej pielęgnacji skóry. Jeżeli występują zaburzenia w połykaniu przygotowujemy pokarmy rozdrobnione, lekko gęste, ciepłe, nie gorące, w małych ilościach, 5-6 razy dziennie, zwracając uwagę aby podczas jedzenia pacjent nie zachłysnął się. Przy dużych zaburzeniach połykania lekarz może zlecić karmienie przez sondę. Trzeba dbać by chory był nawodniony. Podajemy ok. 2 litrów płynów/na dobę. Jeżeli krztusi się, zagęszczamy płyny kisielem albo budyniem. Można również podać płyny przez słomkę, jeżeli pacjent ma zachowaną funkcję ssania. Gdy chory może gryźć, zachęcamy go, by rozgryzał pokarm również po stronie porażonej, aby nie dopuścić do jej spastyczności. Należy pamiętać, iż osoba leżąca jest narażona również na zapalenie płuc, toteż trzeba 2 razy dziennie oklepywać plecy chorego, w celu pobudzenia krążenia i umożliwienia wykrztuszenia zbierającej się wydzieliny. Spróbujmy nauczyć chorego wykonywania prostych ćwiczeń oddechowych - głęboki wdech, zatrzymanie powietrza przez 2-3 sekundy i wydech, który powinien naśladować "dmuchanie materaca". Pozwoli to na uaktywnienie pęcherzyków płucnych i zapobiegnie schorzeniom układu oddechowego. Przy codziennej pielęgnacji pojawia się pytanie: Jak założyć koszulę, by nie urazić pacjenta, w jakiej kolejności zakładać rękawy? Rozbierając pacjenta zawsze najpierw zdejmujemy koszulę zaczynając od rękawa ręki zdrowej, bo mamy większe możliwości manewru, a potem dopiero zdejmujemy rękaw ręki chorej. Ubieranie także rozpoczynamy od ręki porażonej, żeby nie urazić chorego, a na koniec zakładamy rękaw ręki zdrowej. Ta sama kolejność dotyczy spodni. Działania rehabilitacyjne Utrata części funkcji naszego ciała spowodowana udarem jest przykrym zdarzeniem, z którym trudno jest się pogodzić. Doświadczona opiekunka pomoże w radzeniu sobie z czynnościami życia codziennego, co polepszy jakość życia pacjenta i wprowadzi uśmiech na jego twarzy, natomiast rehabilitant podejmie działania przywracające utracone funkcje. Pacjent po udarze wymaga nieustannej rehabilitacji. Zapewnienie częstych wizyt rehabilitantów oznacza duże koszty, natomiast miejsce w ośrodku rehabilitacji nie zawsze jest dostępne natychmiast. Rehabilitację zleca lekarz neurolog, a prowadzi wykwalifikowany rehabilitant. Pewne procedury są jednak uniwersalne i możemy je wykonywać sami w domu, zwracając uwagę na to, aby nie przemęczać zbytnio naszego bliskiego chorego. Obejmują one takie ćwiczenia ruchowe jak: - delikatne zgięcia głowy i skręty, - nawracanie i odwracanie kończyn w stawach, - odwodzenie i przywodzenie kończyn, - wyprostowywanie i zginanie, - delikatne ruchy rotacyjne stawów, - zmianę pozycji ciała, - siadanie na łóżku za spuszczonymi nogami, Stawianie pierwszych kroków powinno odbywać się w obecności rehabilitanta. Problemy z mówieniem i pisaniem Nie zapominajmy, że nasz bliski, po udarze ma problemy z mówieniem, musimy więc mu pomóc go zrozumieć. Jednym z rozwiązań będzie zrobienie tablicy z literkami, które podopieczny może wskazywać, a my będziemy odczytywać. W późniejszym etapie tablica będzie służyła do wskazywania przez nas liter, które chory będzie musiał wypowiadać. Każde rozwiązanie jest dobre, jeżeli będzie pomocne. Również pisanie zdrową ręką(w tym przypadku lewą) może okazać się pomocne, nawet gdy początkowo charakter pisma nie będzie najładniejszy, a stawianie literek okaże się nie lada wyzwaniem. Warto jednak namawiać chorego do uczenia się używania obecnie zdrowej strony ciała, ponieważ powrót dawnych funkcji ruchowych jest powolny i nie zawsze pełny. Dotyczy to oczywiście osób, które doświadczyły udaru mózgu po stronie dominującej, czyli dla osób praworęcznych będzie to lewa półkula mózgu, (dla leworęcznych odwrotnie - prawa będzie półkulą dominującą). Opiekun zajmujący się osobą po udarze musi także zachęcać chorego do wysiłku, rozwiązywać z nim krzyżówki, zagadki, rebusy, bawić się w uzupełnianie brakujących w zdaniach słów. Pomocnym będzie logopeda, który nauczy chorego wypowiadania głosek, sylab, a następnie słów. Nasuwa się pytanie: co się stanie, gdy udar mózgu u osoby praworęcznej zaatakuje półkulę niedominującą(prawą)? Udar po stronie półkuli niedominującej oznacza, że u praworęcznej osoby wystąpi on po prawej stronie mózgu, a lewa będzie sparaliżowana; u leworęcznej będzie odwrotnie. Teoretycznie wydawałoby się, że nic się nie stanie, bo przecież będziemy normalnie pisać prawą ręką, normalnie mówić, czytać, jeść, itd. To lewa połowa ciała będzie sparaliżowana - myślimy więc, czym się martwić? Udar półkuli niedominującej mózgu powoduje tzw. zespół zaniedbania połowiczego, który polega na braku akceptacji drugiej połowy ciała, w tym wypadku u osoby praworęcznej ignorowana będzie właśnie ta sparaliżowana strona - lewa. Objawia się to tym, iż chorzy nie myślą o tej stronie ciała, nie "zauważają jej", nie odczuwają bodźców ze strony porażonej. Patrząc na rękę mówią: "to nie moja ręka...". Jeżeli damy im kartkę papieru i poprosimy o narysowanie np. domu, narysują tylko jego połowę; nie zapiszą nawet kartki po stronie niedominującej, porażonej. Nie ubiorą strony porażonej, nie dbają o wygląd po tej stronie; mężczyźni ogolą tylko połowę twarzy. Leczenie polega nie tylko na przywróceniu pacjentowi funkcji ruchowych, ale także akceptacji porażonej połowy ciała. Leczenie poszpitalne w środowisku pacjenta pod okiem wykwalifikowanego personelu domowej opieki jest optymalną metodą profilaktyki wtórnej udaru mózgu. Małgorzata Durka, pielęgniarka z wieloletnim doświadczeniem, doktorant I Wydziału Lekarskiego WUM Praca w ramach zespołu rehabilitującego pacjenta po udarze jest niezwy-kle wymagająca. Oprócz gruntownej znajomości standardów postępowania w ramach specjalności własnej, wymaga orientacji w materii składającej się na interdyscyplinarnie powiązane dyscypliny, w zakresie niezbędnym do prawidłowego wykonywania danej profesji. Wszelkie zaniedbania pod tym względem mogą skutkować negatywnie dla pacjenta. Interdyscyplinarny mo-del opieki nad chorym po udarze wymaga więc ścisłej współpracy i wzajemnej interakcji pomiędzy różnymi specjalistami, stałego przepływu informacji zwrotnych w zespole, a także między terapeutą a pacjentem. W przeciwnym razie opieka zamiast kompleksowej będzie zatomizowana, co nie przyniesie zakładanych w jej ramach celów. Przeciwnie, brak współpracy wszystkich członków zespołu rehabilitacyjnego, nieznajomość specyfiki pracy każdego z nich przez pozostałych, może niweczyć efekty rehabilitacji w danym obsza-rze, zamiast je wspierać. Przykładowo, nieznajomość podstaw rehabilitacji w pracy logopedy może skutkować niewłaściwym doprowadzaniem pacjenta na terapię, nieodpowiednim sadzaniem go przy stole, nieumiejętną pomocą przy podnoszeniu się, nieprawidłowym wykorzystaniem kończyny objętej niedowładem itp., co w konsekwencji może spowodować kształtowanie się patologicznych nawyków ruchowych. Z kolei przyjmowanie w pracy fizjo-terapeutów, że pojawienie się u chorego zautomatyzowanych wyrażeń oraz stereotypowych zwrotów językowych i zachowań niewerbalnych świadczy o ustąpieniu afazji może wprowadzać w błąd rodzinę pacjenta, a także powo-dować stawianie przez fizjoterapeutę wygórowanych wymagań w stosunku do pacjenta co do rozumienia instrukcji słownych. Tymczasem kompleksowa opieka prowadzona przez interdyscyplinarny zespół winna wzajemnie wspie-rać i uzupełniać działania podejmowane przez poszczególnych jego członków. Literatura Barret A. M., Levy C. E., Gonzales Rothi L. J. (2007): Treatment Innovation In Rehabilitation of Cognitive And Motor Deficits After Stroke and Brain Injury Physiological Adjunctive Treat-mens. „Abstract. Med. Rehabilitation”. Lippincott Williams & Wilkins, 86, s. 423–425. Białkowska J., Idźkowska B. (2007): Ocena częstości występowania zespołów depresyjnych u chorych po udarze mózgu hospitalizowanych w oddziale rehabilitacji. „Polish Annals of Medicine − Rocznik Medyczny”. Olsztyn 14(1), s. 49−52. Białkowska J., Janowska E. (2007): Rehabilitacja behawioralna chorych po udarze mózgu leczonych w Oddziale Rehabilitacji ZOZ MSWiA z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onko-logii w Olsztynie. „Polish Annals of Medicine − Rocznik Medyczny”. Olsztyn 14(1), s. 53−58. Białkowska J., Mroczkowska D. (2014): Specyfika rehabilitacji pacjentów geriatrycznych z wielochorobowością – opis przypadku 82-letniego pacjenta. „Geriatria” 8, s. 1−5. Borkowska A., Warwas I., Wiłkość M., Dróżdż W. (2007): Neuropsychologiczna ocena dys-funkcji poznawczych w depresji po udarze mózgu. „Psychiatria” 2007. T. 4, nr 2, s. 39−44. Carson Butcher Mineka S. (2003): Psychologia zaburzeń. GWP. Gdańsk. Chyłkiewicz J., Szczygielska A. (2014): Sprawozdanie z posiedzenia otwartego Komitetu Nauk Klinicznych Polskiej Akademii Nauk „Najczęstsze problemy medyczne wieku starszego w Polsce”, 24 marca 2014 r. „Nowa Audiofonologia”. T. 3(1), s. 91−93. Epidemiologia zaburzeń psychiatrycznych i dostępność psychiatrycznej opieki zdrowotnej EZOP Polska. Kondycja psychiczna mieszkańców Polski. Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie 2012. Grabias S. (1997): Mowa i jej zaburzenia. „Audiofonologia” X, s. 9−36. Jadczuk A., Kaca-Oryńska M., Friedman A. (2009): Poziom depresji w ostrej fazie udaru mózgu w zależności od lokalizacji ogniska niedokrwiennego w dominującej lub niedominującej półkuli mózgu. „Udar Mózgu” 11(1), s. 1−8. Jegier A. (2017): Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego przydatne w rehabilitacji kardiologicz-nej. [W:] Rekomendacje w zakresie realizacji kompleksowej rehabilitacji kardiologiczkardiologicz-nej. Stanowisko ekspertów Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Asteria Med., s. 93−95. Jauer-Niworowska O. (2012): Terapia logopedyczna pacjentki z dyzartrią wiotką – opis przy-padku. „Studia pragmalingwsityczne. Rocznik Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW”. R. IV, s. 152−164. Kjellstrom T., Norrving B., Shatchkute A. (2007): Helsingborg Declaration 2006 on Europe-an stroke strategies. Cerebrovasc Dis. 23, s. 231−241. Hygeia Public Health 2011, 46(4), s. 506−515. Kokoszka P. (2012): Wieloaspektowa analiza wyników bezcementowej endoprotezoplastyki stawu biodrowego z zastosowaniem trzpienia Zweymüllera oraz stożkowej panewki wkrę-canej. Rozprawa doktorska. Poznań. Konkel M., Drozd A., Nowacka-Kłos M., Hansdorfer-Korzon R., Barna M. (2015): Zespół po-mijania stronnego u pacjentów po udarze mózgu – przegląd metod fizjoterapeutycznych. „Forum Medycyny Rodzinnej”. T. 9, nr 5, s. 405–415. Lubecki M. (2011): Polski model rehabilitacji medycznej zaakceptowany i zalecany przez WHO (The Polish model of rehabilitation accepted and recommended by WHO). “Hygeia Public Health” 46(4), s. 506−515. Luk J. (2012): Rehabilitation in older people: know more, gain more. “Medical Practice”, Hong Kong Med J. 18(1), s. 56−59. Marcjanik M. (2008): Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa. Ossowski R. (1999): Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji. Bydgoszcz. Panasiuk J. (2005): Diagnoza różnicowa zaburzeń językowych u chorych z uszkodzeniami mó-zgu. [W:] Logopedia. Teoria i praktyka. Red. M. Młynarska, T. Smereka. Wrocław, s. 44−68. Panasiuk J. (2005): Struktura języka a struktura poznania w afazji. [W:] Logopedia. Teoria i praktyka. Red. M. Młynarska, T. Smereka. Wrocław, s. 69−91. Panasiuk J. (2012): Diagnoza logopedyczna w przebiegu chorób neurologicznych u osób dorosłych. [W:] Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki. Red. E. Czaplewska, S. Milewski. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Sopot, s. 263–324. Panasiuk J. (2015): Postępowanie logopedyczne w przypadkach afazji. [W:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak. Lublin, s. 869−916. Pąchalska M. (1999): Afazjologia. Warszawa−Kraków. Regier D. A., Kuhl E. A., Kupfer D. J. (2013): The DSM-5: Classification and criteria changes. “World Psychiatry” 12(2), s. 92–98. Rutkowski M. (2016): Językowy wymiar paternalizmu na przykładzie interakcji lekarz-pacjent i urzędnik-klient. „Forum Lingwistyczne” 3, s. 87−95. Ryglewicz D., Milewskiej D. (2004): Epidemiologia afazji u chorych z udarem mózgu. „Udar Mózgu”. T. 6, nr 2, s. 65–70. Stefaniak K. (2011): Władza i tożsamość w komunikacji lekarz-pacjent. Wrocław. Thomasma D. C. (1983): Beyond medical paternalism and patient autonomy: a model of physician conscience for the physician-patient relationship. “Annals of Internal Medicine” 98, s. 243−248. Wieczorowska-Tobis K, Rajska-Neumann A. (2006): Kompleksowa ocena geriatryczna jako na-rzędzie do analizy stanu funkcjonalnego pacjenta starszego. „Geriatria Polska” 1, s. 38−40. Wieczorowska-Tobis K. (2011): Specyfika pacjenta starszego. [W:] Fizjoterapia w geriatrii. Red. K. Wieczorowska-Tobis, T. Kostka, A. M. Borowicz. Warszawa, s. 18−27. Włoch-Kopeć D. , Słowik A. (2008): Podstawowe zasady rehabilitacji po udarze mózgu. „Forum profilaktyki”. Warszawa 3(12), 6. Wroński K., Bocian R., Depta A., Cywiński J., Dziki A. (2009): Opinie pacjentów na temat modelu paternalistycznego w relacji lekarz-pacjent. Prawne aspekty autonomii pacjenta w opiece zdrowotnej. „Nowotwory. Journal of Oncology” 59, 4, s. 266–273. Wytyczne (2012): Wytyczne Grupy Ekspertów Sekcji Chorób Naczyniowych Polskiego Towarzy-stwa Neurologicznego. Postępowanie w udarze mózgu. „Neurol Neurochir Pol.” 46 (1, supl. 1). Źródła internetowe The interdisciplinary team involved in the rehabilitation process of the post-CVA patient requires close co-operation among all involved health care professionals in order to ensure a continuous exchange of information and to relate the same information to the patient. The lack of awareness of each team member’s work-related tasks could jeopardize the effectiveness of the rehabilitation process instead of enhancing it. Therapeutic goals cannot be achieved during the rehabilitation process if there is inadequate team cooperation when treating a patient. For example, unfamiliarity with the treatment approach that is utilized by the speech therapist may cause developing pathological movement patterns in CVA patients. Interdisciplinary teamwork is a complex process which needs to be based on exchanging knowledge and skills to impact patient care. The purpose of this article is to describe the speech therapy approach to the rehabilitation of a post CVA patient. This type of approach needs to be included in the planning of a complex care for a population of patients with neurological disorders, especially for those suffering from CVA. These patients comprise the majority of neurological disorders. Halina Pelcowa Lublin ORCID 0000-0002-1380-4943 e-mail: @ Słownictwo regionalne – słownictwo gwarowe Teściowa ma sparaliżowaną jedną stronę ciała po udarze mózgu. Opiekujemy się nią, ale najbardziej dyskomfortowe jest to, że teściowa bardzo mało śpi. W ciągu nocy śpi około dwóch do trzech godzin. Niedawno zdiagnozowano u niej padaczkę. Dlaczego teściowa ma problemy ze snem? Co możemy zrobić, żeby jej pomóc? Rihanna 2011-10-07, 16:52 Zaburzenia snu mogą być wynikiem depresji. Wszystko zależy czy jakiekolwiek zaburzenia snu występowały wcześniej i ile potrzebowała snu aby normalnie funkcjonować przed udarem. Można uzgodnić z lekarzem stosowanie leków nasennych lub p/depresyjnych. neuron 2011-10-08, 14:53 Bezsenność Udar mózgu Śpiączka Padaczka Migrena Otępienie Podstawy neurologii Zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego Zaburzenia obwodowego układu nerwowego Zawartość serwisu ma charakter dydaktyczny i nie może zastępować kontaktu i porad lekarskiej. Copyright ©©

opieka nad chorym po udarze mózgu forum